Evlendikten sonra alınan mallar ortak mı sorusu, evlendikten sonra mal edinmeyi düşünen ya da boşanma aşamasında olan eşler arasında sıklıkla sorulan bir sorudur. Evlendikten sonra alınan mallara edinilmiş mallar adı verilmektedir. Evlilik içindeki mallar ikiye ayrılmaktadır:
- Edinilmiş mallar
- Kişisel mallar
Türk Medeni Kanunu’nda yer alan hükümlere göre evlilikte yasal mal rejimi edinilmiş mallara katılım rejimi olarak geçer. Bu sisteme göre evlilik süresi boyunca elde edilen tüm mallarda eşler yarı yarıya hakka sahiptir. Fakat eşlerin kendi kişisel malları bu rejimin dışında tutulmaktadır. Bu sebeple edinilmiş mallara katılım rejimi, boşanma ile sona erdiğinde kişisel mallar üzerinde hak iddia edememektedirler. Kişiler çoğu zaman kendi haklarından haberdar olmadıklarından bu konumda mutlaka bir Antalya boşanma avukatı ile çalışmak önemlidir.
Kişisel mallar, eşlerden sadece birinin kişisel kullanımına özel olan eşyalardır. Bilgisayar, kıyafetler, kadının saç düzleştiricisi, erkeğin traş makinesi gibi tamamen kişisel kullanıma özel eşyalar kişisel mal olarak kabul edilmektedir. Evlilik tarihinden önce eşlerin sahip oldukları mallar da kişisel mal olarak sayılmaktadır. Evliyken miras yoluyla ya da başka bir şekilde karşılıksız kazanım ile elde edilen mallar da kişisel maldır. Ayrıca kişisel mal yerine geçen eşyalar da kişisel mal sayılmaktadır. Örnek vermek gerekirse eşlerden biri evlenmeden önce aldığı araba, o eşin kişisel malı olarak geçer. Arabanın satılması sonucunda aynı para ile başka araç alınırsa alınan o araba da kişisel mal olarak değerlendirilmektedir. Daha pahalı bir araç alınması durumunda bir önceki aracın değeri kadar yeni araba kişisel mal kabul edilir.
Evlendikten sonra miras kalan ev de miras kalan eşin kişisel malıdır. Miras kalan evin ya da malın satılması ile alınan ev de kişinin kişisel malı yerine geçmektedir. Fakat o evin satılıp üzerine para eklenerek bir ev alınması durumunda ev kısmen edinilmiş mal olarak kabul edilir. Örneğin miras kalan ev 40 liraya satılmış ancak yeni alınan ev 100 liraya alınmışsa o evin değerinin %40’ı eşin kişisel malı olmaya devam edecektir. Evin %60’ı ise eşlerin edinilmiş malı olarak kabul edilirken eşlerin yarı yarıya hakları bulunmaktadır.
Miras kalan ev satılmamışsa ve evlilik içinde ev tadilata girmişse bu durumda evin artan değeri edinilmiş mal olarak kabul görür. Örnek vermek gerekirse, miras kalan evin mutfağı yaptırıldı be doğalgaz hattı döşendi. Evin tadilat öncesi değeri 50 lirayken 100 lira oldu. Bu durumda evin her zamanki değerinin %50’si miras kalan elin malı olmaya devam ederken evin geri kalan %50’si edinilmiş mal olarak kabul edilir. Bu kısımda eşlerin yarı yarıya hakkı bulunmaktadır.
Düğünde Takılan Altınlar Kimindir?
Evlendikten sonra alınan mallar ortak mı sorusundan sonra en çok sorulan bir diğer soru düğün ve nişanda takılan altınların ortak olup olmadığıdır. Eğer bağış aracılığıyla bir eşe mal verilmişse bu da kişisel maldır. Hediyeler de bağış olarak kabul görür. Evlilik esnasında geline takılan altın ve ziynet eşyaları kim tarafından takılmış olunursa olunsun kadına bağışlanmış kabul edilir ve kadının kişisel malı olarak kabul edilir. Bu durumda boşanma esnasında düğünde takılan altınların paylaşılması gibi bir durum söz konusu olmamaktadır. Boşanma davalarında kadın, altınların satıldığını söyleyip altınların bedelini talep edebilmektedir. Erkek, takıların düğün masrafları ya da evin ihtiyaçları için satıldığını söylemektedir. Eşler, aile bütçesine kendi güçlerine oranla bir katkıda bulunurlar. Evlilikte bir borcun ödenmesi, bir malın alınması ve düğün masrafları gibi nedenlerden kadının takılarının harcanması durumunda kadının takılarını evlilik bütçesine katkı sağlamak için verme durumu incelenmelidir. Eğer kadın kendi iradesi ile takıları iade almak üzere aile bütçesine ve eşe bağış niteliğinde vermişse bu durumda takı bedelini geri isteyebilir.
Takılar bir mal almak için kullanılmışsa o malın satın alındığı tarihteki bedeline göre kadının kişisel malı olarak kabul edilmektedir. Eğer eşlerden birine piyango çıkarsa bu durumda bu para o eşin kişisel malı değildir. Böyle durumlarda eşin piyango bileti için harcadığı paranın evlilik bütçesinden karşılandığı kabul edilir. Ayrıca eşlerden birinin aldığı kıdem tazminatı evlilik içindeki çalışma süresi kadar edinilmiş mal olup kişisel mal olarak kabul edilmemektedir.
Manevi tazminatlar kişisel mal olarak kabul edilmektedir. Manevi zararın kişinin kendine ilişkin olması nedeniyle diğer eşin bu zarardan dolayı gelecek tazminat üzerine hakkı yoktur. Eğer yaşanan durum sebebiyle diğer eş de zarar görmüşe kendi manevi zararının tazmin edilmesini talep etmek durumundadır.
Evliliğin sonlaması durumunda mal rejimi tasfiye edilmektedir. Kişisel mallar tasfiyenin dışında tutulmaktadır. Dava sürecinde gerçekleşen hesaplar bilirkişiler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Evliyken Alınan Malların Ortaklığı
Evli çiftler birlikte yaşamak için ev, kullanmak için araba ve yatırım için arsa gibi mallar satın alabilmektedirler. Evlilikte tek taraflı ya da ortak olarak alınan ev ve araba gibi taşınmaz mallar birikim edinimidir. Ancak boşanma durumunda bu malların nasıl paylaşılacağı oldukça büyük bir merak konusudur. Bu nedenle boşanacak olan çiftler evlendikten sonra alınan mallar ortak mı gibi konularda araştırma yapmaktadırlar. Evlendikten sonra bazı istisnalar ve kişisel mallar haricinde elde edilen tüm mallar edinilmiş mal, yani ortak mal sayılır.
Kimin kazanıp satın alındığına bakılmaksızın evlilik sonrasında alınan tüm ev, araba ve arsa gibi taşınmazlar ortak mal kabul edilmektedir. Eş ev hanımı olup maddi olarak alınan şeylere katkı sağlamasa bile boşanmada mallar ortak olarak paylaşılmaktadır. Eşleri çalışan ev hanımları, evlilik içinde alınan ev üzerinde yarı yarıya hak sahibidirler. Evin tapusu ya da araba ruhsatı eşlerden birine ait olsa bile bu malın ortak olmadığı anlamına gelmemektedir.
Evlilik Sürecinde Alınan Araba
Çiftler evlendikten sonraki evlilik süreci boyunca çalışıp kazandıkları para ile satın alınmışsa alınan bu mallarda eşlerden birinin adı geçmektedir. Alım satım gibi işlemlerde ruhsat sahibi olan eş, bu konuları tek başına gerçekleştirebilir. Ancak arabalar boşanırken ortak mal olarak görülmektedir. Yani iki eş de yarı yarıya hakka sahiptir. Ancak evlenmeden önce alınan bir araba, evlilik sürecinde aynı değere sahip bir araba ile değiştirilmişse bu durumda o araba eşin kişisel malı sayılmaktadır.
Evlilik Sürecinde Alınan Ev
Evlendikten sonra alınan mallar ortak mı sorusunun en çok sorulduğu mallardan biri evlerdir. Mal sahibi olmak isteyen eşler önce ev ya da arsa almayı tercih etmektedirler. Aileler için hem gelecek vaat eden hem de oldukça önemli bir yatırım aracı olan evler, evlilik süreci içinde alınmışsa ortak mal olarak kabul edilir. Tapuda sadece bir eşin adı gözükse dahi bu mallar ortaktır. Evin niteliği fark etmeksizin bu ev üzerinde iki eşin de hakkı vardır. Ancak ev bir eşe miras kalmışsa ve aile konutu olarak kullanılıyorsa bu durumda ev, miras kalan eşin kişisel malı olarak kabul edilir. Böyle bir durumda diğer eşin bu ev üzerinde herhangi bir hakkı bulunmaz. Ancak miras kalan ev satılıp yeni bir ev alınmışsa bu durumda da yeni alınan ev değerince miras sahibi eşin kişisel malı sayılır.
