Miras paylaşımı hususu, özellikle değeri yüksek miktarda olan mallar söz konusu olduğunda, mirasçılar arasında çeşitli uyuşmazlıklara neden olabilmektedir. Mirasçıdan miras kalan evler bu uyuşmazlıklara neden olan malların başında gelmektedir. Peki, miras kalan evi mirasçılardan birinin kullanması halinde diğer mirasçılar bu haksız işgal durumuna karşı müdahalenin menini isteyebilir mi? Müdahalenin menini istemek için gerekli olan şartlar nelerdir? Evi haksız olarak kullanan mirasçıdan ecri misil talep edilebilir mi? Miras kalan ev hakkında paylaşım istenebilir mi? Miras usul ve esaslar için inceleyebilirsiniz.
Miras Ortaklığının Şekli ve Miras Kalan Evin Kullanımı Nasıl Olur?
Mirasbırakanın mirasçılara bıraktığı mallar, paylaşım yapılana kadar “elbirliği mülkiyeti” şeklinde tüm mirasçılara aittir. Elbirliği mülkiyetinde, mirasçılar miras kalan evin belirli bir oranına değil, tamamına birlikte sahip olur. Mirasçılardan herhangi biri, diğerlerinin rızası olmadan miras kalan ev üzerinde tek başına kullanma hakkına sahip değildir. Aksi durumda haksız işgal gündeme gelir.
Bu noktada önemli bir husus sıkça karşımıza çıkmaktadır: Mirasçılardan herhangi biri, henüz paylaşım yapılmamış bir evde diğer mirasçıların rızası olmadan yaşıyorsa bu kullanım mirasçılar arasında hukuken problem yaratabilir.
Miras Kalan Evi Mirasçılardan Birinin Kullanması Halinde Müdahalenin Men’i Davası Açılabilir Mi?
Mirasa dahil olan ev tüm mirasçılara ait olur. Bazı durumlarda da mirasçılardan biri paylaşılmamış taşınmaza tek taraflı olarak el koyabilir veya kullanabilir. Bu gibi hallerde diğer mirasçılar, müdahalenin men’i davası açarak haklarının ihlalini önleyebilirler.
Hangi Durumlarda Müdahalenin Men’i Talebinde Bulunulabilir?
Haksız işgal konusu miras kalan ev; henüz resmi olarak paylaşılmamışsa, mirasçılardan biri evi tek başına kullanıyorsa, diğer mirasçılar bu duruma açıkça rıza göstermemişse, kullanım nedeniyle diğer mirasçılar mülkiyet hakkını fiilen kullanamıyorsa diğer mirasçılar müdahalenin men’i talebiyle dava yoluna başvurabilir. Bu dava hakkında bilgi almak, davayı açmak ve yürütmek için hukuk büromuzla iletişime geçerek gayrimenkul avukatlarımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.
Tapusuz Taşınmazlarda Mirasçılar Arasında Müdahalenin Men’i Talebi Mümkün Mü?
Tapusuz Taşınmaz Nedir?
Tapusuz taşınmaz, kadastro çalışmaları tamamlanmamış veya henüz tapu siciline kaydedilmemiş taşınmazlardır. Bu tür taşınmazlar üzerinde tapu siciline kayıtlı resmi bir mülkiyet kaydı bulunmaz. Ancak uzun süreli zilyetlik, kadastro tespiti veya vergi kaydı gibi delillerle resmi olmayan bir mülkiyet iddiası ileri sürülebilir.
Tapusuz Taşınmazlarda Mirasçılar Arasında Hak Sahipliği Nasıl Olur?
Miras bırakanın tapusuz bir evi mülkiyet iddiasıyla kullanması durumunda, ölümle birlikte bu taşınmaz üzerindeki zilyetlik hakkı mirasçılara geçer. Zilyetliğin mirasçılara geçmesiyle birlikte mirasçılar arasında elbirliği mülkiyeti doğar. Bu durumda da taşınmazın tapulu olup olmaması fark etmeksizin mirasçılar miras kalan evin belirli bir oranına değil, tamamına birlikte sahip olur
Tapusuz Taşınmazlarda Mirasçılar Birbirine Müdahalenin Men’i Davası Açabilir Mi?
Belirli şartlar altında açabilirler. Şartları şu şekilde sıralamak mümkündür:
Zilyetliğin Mirasla Geçtiği İspatlanmalı
Mirasçılar, tapusuz taşınmaz üzerindeki zilyetliğin miras bırakanın ölümünden sonra kendilerine geçtiğini ve taşınmazın miras malı olduğunu ispat etmelidir. Bu ispat vergi kayıtları, kadastro tutanakları, şahit beyanları, komşu taşınmaz maliklerinin ifadeleri, tapu tahsis belgeleri, yerel idare belgeleri gibi delillerle yapılabilir.
Diğer Mirasçının Haksız Kullanımı Olmalı
Mirasçılardan biri, diğerlerinin rızası olmadan taşınmazı kullanıyorsa ve bu şekilde diğer mirasçıların mülkiyet/zilyetlik hakkına müdahalede bulunuyorsa bu durumda müdahalenin meni talep edilebilir.
Diğer Mirasçılar Evi Kullanan Mirasçıdan ‘’Ecri Misil (Haksız İşgal Tazminatı)’’ Talep Edebilir Mi?
Diğer mirasçılar, evde tek başına oturan mirasçıdan “ecrimisil” yani haksız işgal tazminatı talep edebilirler. Ecrimisil, Yargıtay’ın yerleşik içtihadı göre bir tür haksız fiil sonucu zarar doğuran eylemdir. Ayrıca, ecrimisil talep edilebilmesi için zarar ve haksız işgal unsurlarının bir arada bulunması gerekmektedir. (Y. 1.HD, 18.2.2014, E. 2013/21844, K. 2014/3427; Y. 1.HD, 12.3.2014, E. 2013/18908, K. 2014/5470.)
Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle uğranılan zararı karşılama amacı bulunan bir tazminat türüdür. Ecrimisil isterken haksız işgalin ne kadar sürdüğü, evin hangi koşullar altında kullanıldığı ve emsal kira bedeli gibi hususlar göz önünde bulundurulur.
Mirasçılar, söz konusu kullanımı öğrendikleri tarihten itibaren makul sürede itirazda bulunmalı ve taleplerini açıkça dile getirmelidir.
Ecrimisil (Haksız İşgal Tazminatı) Hangi Şartlarda İstenebilir?
Taşınmaz mirasçılar arasında henüz paylaşılmamış olmalı, Diğer mirasçılar bu kullanıma rıza göstermemeli, Kullanım belli bir süre devam etmiş olmalı. Ecrimisil talebi, haksız kullanımın öğrenildiği tarihten itibaren 5 yıllık zamanaşımına tabidir.
Paylaşım Yapılmadan Diğer Mirasçıların Rızası İle Evde Yaşamak Hak Sahipliğini Etkiler Mi?
Mirasçılar arasında açık bir sözlü ya da yazılı anlaşma varsa ve diğer mirasçılar, evi birinin kullanmasına razı olmuşsa, bu durumda haksız işgal söz konusu değildir. Herhangi bir uyuşmazlık durumunda bu rıza tanık beyanları ve yazılı delillerle ispat edilebilir. Bir mirasçının miras kalan evde diğer mirasçıların rızası oturuyor olması ona ilave bir mülkiyet hakkı kazandırmaz. Yani bu kullanım evin onun mülkiyetine geçtiği anlamına gelmez. Diğer mirasçılar, paylaşım talebinde bulunabilir ya da mahkemeden mirasın paylaşımını isteyebilir.
Miras Kalan Evin Paylaşımı ve Ortaklığın Giderilmesi Davası
Mirasçılar arasında evin kullanımı veya paylaşımı konusunda herhangi bir uyuşmazlık çıkarsa ortaklığın giderilmesi davası (izale-i şuyu) açılabilir. Bu dava sonunda mahkeme, ev aynen taksim edilebilecek durumdaysa, paylaştırılır. Taksim mümkün değilse, evin satışı yapılıp bedeli mirasçılar arasında paylaştırılır. Ev söz konusu olduğunda aynen taksim genellikle mümkün olmadığından satış yapılmaktadır. Bu dava hakkında bilgi almak, davayı açmak ve yürütmek için hukuk büromuzla iletişime geçerek gayrimenkul avukatlarımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz. Ortaklığın giderilmesi davaları hakkında detaylı bilgi almak için inceleyebilirsiniz.
Mirasçılardan Biri Evi Satmak İstemezse Ne Olur?
Eğer ki mirasçılardan biri evi satmak için onay vermiyor ancak diğer mirasçılar satmak istiyorsa ve anlaşma sağlanamıyorsa, yukarıda bahsedilen ortaklığın giderilmesi davası neticesinde satış mahkeme kararı neticesinde zorla yapılabilir. Satıştan elde edilen bedel, tüm mirasçılara hisseleri oranında dağıtılır.
Söz Konusu Hakları Kullanma Yolu Nasıl Olmalı?
Mirasçılar açısından en sağlıklı yol, taşınmazın paylaşımı hususunda bir anlaşmaya varılmasıdır. Ancak bu mümkün değilse sırasıyla müdahalenin men’i davası ile haksız kullanım durdurulur, ecrimisil talebi ile geçmişteki haksız kazanç telafi edilir ve son olarak da ortaklığın giderilmesi davası ile nihai paylaşım sağlanır. Bu davaların birlikte ya da ayrı ayrı yürütülmesi mümkündür. Uygulamada genellikle müdahalenin men’i ve ecrimisil talepleri aynı dava dilekçesinde sunulur.
Miras kalan bir evde diğer mirasçıların rızası olmaksızın mirasçılardan birinin tek taraflı kullanımda bulunması, diğer mirasçıların mülkiyet hakkını ihlal eden önemli bir hukuki sorundur. Bu durumda, müdahalenin men’i, ecrimisil ve ortaklığın giderilmesi yollarına başvurularak hak kayıplarının önüne geçilebilir.
Bu süreçlerin doğru bir şekilde yürütülmesi, dava dosyasının eksiksiz hazırlanması ve dava sürecinin hak kaybına uğramadan yürütülebilmesi için gayrimenkul ve miras hukuku alanında uzman büromuzla iletişime geçerek gayrimenkul avukatlarımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.
