Eşlerden birisi boşanmak istemezse hakim ne yapar sorusu, boşanmak istemeyen tarafın olduğu evliliklerde sıklıkla sorulmaktadır. Boşanma davalarının çeşitleri ve prosedürleri vardır. Boşanma davası iki şekilde açılabilir. Bunlardan ilki, anlaşmalı boşanma protokolü ile açılan anlaşmalı boşanma davasıdır. Bir diğer dava ise eşlerin anlaşamaması, ortak paydalarda buluşamaması durumunda açılan çekişmeli boşanma davasıdır. Anlaşmalı boşanma davası hal arasında tek celsede boşanma olarak da adlandırılır. Bu dava oldukça kısa sürebilmektedir. Ancak çekişmeli boşanma davaları 1-1,5 yıl sürebilmektedir.
Eşlerin boşanma esnasında irade beyanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu, sürecin daha hızlı işleyebilmesi için önemli bir kriterdir. Ayrıca psikolojik durumların da daha hafif geçmesini sağlar. Ancak eşlerden biri boşanmak istemiyorsa boşanmak isteyen eş Türk Medeni Kanunu’nda geçen boşanma nedenleri ile durumu ispat edebilmektedir. İspat edilebilir kusurlar göz önüne alınarak boşanma davası çekişmeli olarak açılabilmektedir. Boşanma talebinde boşanmak istemeyen tarafın kusurlu olduğu tespit edilirse, hakim boşanmaya karar verir.
Anlaşmalı ve çekişmeli olarak iki türde gerçekleşen boşanma davalarında anlaşmalı boşanma en kolay dava sürecine sahip davalardan biridir. Anlaşma protokolü ile çiftler kolay bir şekilde boşanabilirler. Ancak çiftler arasında bir anlaşmazlık söz konusuysa ve bir taraf boşanmak istemiyorsa bu durumda dava çekişmeli boşanma davasına döner. Bir tarafın boşanmak istememesi davanın reddine neden olmaz.
Hakim iki tarafın da kusurlarını sunulan deliller ve tanıklar eşliğinde inceler. Türk Medeni Kanunu’nda yer alan boşanma nedenlerinden en az biri gerçekleşmişse ve bu durum deliller ya da tanıklar ile kanıtlanmışsa boşanma kararına hükmolunmaktadır.
Kadın Boşanma Davasında Hak Talep Edebilir Mi?
Eşlerden biri boşanmak istemezse hakim ne yapar ya da boşanmada hak talepleri nelerdir gibi sorular, boşanma aşamasına girecek ya da girmiş olan eşler tarafından araştırılmaktadır. Kadın boşanma davasını açan tarafsa kusurlu olmamalıdır, bu durum erkek için de geçerlidir. Kusurlu olan taraf maddi ve manevi kapıları nedeniyle tazminat talep edememektedir. Eğer dava açan taraf kusurlu değilse taleplerini boşanma davası ile mahkemeden talep edebilmektedir. Geçerli olan mal rejim tasfiyesi açısından gerçekleşen maddi haklar da bu talepler arasında yer alabilmektedir.
Boşanmada kadın, erkeğe göre daha az kusurluysa ve bunun sonucunda dava açılmışsa şu hakları elde edebilir:
- Dava süresi boyunca tedbir nafakası talep edebilir.
- Aile konutun /eğer çocuk da varsa çocuğuyla birlikte) kendisine verilmesini talep edebilir.
- Boşanmada kusursuz ya da az kusurlu taraf ise maddi ve manevi tazminat talep edebilir.
- Anlaşmalı boşanma durumunda nafaka, varsa çocuk velayeti gibi konularda anlaşmalı boşanma protokolünde her alan durumlara göre boşanma kararı hakim tarafından verilmektedir. Bu anlaşmada taraflar arasında menfaatin bir dengede olup olmadığına bakılır.
- Boşanma kararı kesinleşirse tarafların çocuklarının olup olmadığına göre yoksulluk, yardım ve katılım nafakası talebinde bulunulabilir.
- Boşanmadan sonra evlilik birliğince geçerli olan mal rejimine göre evlilikte edinilen mallarda hak sahibi olunur.
Kadın ya da erkek fark etmeksizin hangi taraf boşanmak istiyorsa hakim boşanma nedenlerini ve delillerini inceler. Dava açan tarafın boşanmak istemeyen taraftan daha az kusurlu olduğu tespit edilirse ve delillerle bu durum ispatlanmışsa boşanma kararına hükmolunur.
Boşanma davasını açan taraf ister erkek ister kadın olsun, bu durum yargılama sürecini etkilememektedir. Boşanma davasını evliliği artık çekilmez gören ve az kusurlu ya da kusursuz olan taraf açmalıdır. Evliliğin artık çekilmez görülmesi durumunda davalı tarafın buna neden olacak eylemlerinin varlığı söz konusu olmalıdır.
Boşanma davaları Aile Mahkemeleri tarafından görülür. Çekişmeli boşanma davaları dilekçe ve duruşma aşamasıyla oluşur. Çekişmeli boşanma davalarındaki süreç asgari olarak 1 yıl olarak belirlenirken azami 1,5-2 yıl sürmektedir. İlk derece mahkemede anlaşmalı boşanma ve kanunda verilen koşulların sağlanması durumunda anlaşmalı boşanma protokolü mahkemeye sunulur. Anlaşmalı boşanmada boşanma süreci en az 15 gün, en çok 2 ay sürmektedir.
Boşanma Davasında Taraflardan Biri Mahkemeye Gelmezse Ne Olur?
Boşanma davasında taraflardan birinin duruşmaya gelmemesi, boşanma davasının türüne bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Çekişmeli boşanma davalarında taraflardan biri duruşmaya gelmezse duruşmanın akıbeti de belirsiz bir hale gelir. Eğer davayı açan taraf duruşmaya gelmemişse mahkeme düşer.
Davalı olan, yani boşanma davasını açmayan eş duruşmaya gelmezse davanın uzaması söz konusu olur. Bir sonraki duruşmada hazır olması için o eşe ulaşılmaya çalışılır. Mahkeme bu durumda zor kullanarak duruşmaya gelmeyen eşi zorla mahkemeye getiremez. Ancak davetiye çıkarılabilir. Fakat bazı durumlarda tedbir açısında zorla mahkemeye çağırma da söz konusu olabilmektedir. Boşanma durumu bir hak ile ilişkili olduğundan o kişinin de mahkemede hazır olarak bulunması icap eder. Yargılama süreci buna göre devam etmektedir. Anlaşmalı boşanmada duruşmada her iki taraf da hazır olmalıdır. İradelerini hakimin talebi üzerine açık bir şekilde sunmalıdırlar.
Taraflardan Biri Boşanmak İstemezse Hakim Ne Yapar?
Eşlerden biri boşanmak istemezse hakim ne yapar sorusuna daha detaylı bir cevap vermek gerekebilir. Boşanmalar genellikle çekişmeli olarak görülse de anlaşmalı boşanma sayıları da azımsanmayacak kadar fazladır. Eğer anlaşmalı boşanma esnasında eşlerden biri duruşmaya gelmezse bu durumda dava çekişmeli boşanma davasına dönmektedir. Eğer anlaşmalı ya da çekişmeli boşanma davası açan eşlerden ikisi de boşanmaktan vazgeçerse dava hangi aşamada olursa olsun son bulur ve düşer.
Boşanma davalarında erkeğin ya da kadının boşanmak istememesi süreci etkileyen durumlardan biri değildir. Bireylerden biri boşanmak istemezse bu durumda cinsiyete bakılmaksızın tarafların kusurları incelenir. Eşlerden birinin boşanmak istememesi durumunda boşanma davasını açan ya da boşanmak isteyen tarafın kusurları incelenir. Eğer davalı taraf davacı taraftan daha az kusurluysa dava düşer. Ancak davacı taraf davalı taraftan daha az kusurluysa ya da kusursuzsa bu durumda gerekli incelemeler gerçekleştirilerek boşanmaya karar verilir.
Hakim boşanma konusunda karar verirken yalnızca boşanmak isteyen tarafın ya da boşanmak istemeyen tarafın isteklerini değerlendirmemektedir. Taraflardan biri boşanmak istemiyorsa bu durumda alınacak karar şu incelemeler sonucu verilir:
- Eşlerin kusurları incelenir
- İnceleme yaparken delillere başvurulur
- İnceleme esnasında tanık ifadelerine başvurulur
Davaya etki edecek bu deliller şunları içermektedir:
- Mesajlaşmalara ait ekran görüntüleri
- Usulünce elde edilmiş video ve ses kayıtları
- Faturalar, fişler
- Tanıkların ifadeleri
Bu incelemeler sonucunda kusuru daha az olan ya da kusuru bulunmayan tarafın durumuna göre karar verilir. Eğer boşanmak isteyen taraf kusursuz ya da diğer eşten daha az kusurluysa bu durumda boşanmaya karar verilir.
Boşanma süreci anlaşmalı ya da çekişmeli olması fark etmeksizin pek çok aşama içermektedir. Anlaşmalı boşanmada anlaşma protokolü, çekişmeli boşanmada kişilerin hakları iyice bilinmelidir. Boşanma durumu söz konusu olduğunda mutlaka Antalya boşanma avukatı gibi profesyonel bir avukattan yardım almak gerekir. Boşanma kulağa basit gelen bir durum olsa da pek çok insan boşanma esnasındaki haklarından habersizdir. Bu durumdan haberdar olmak ve boşanma sürecini en iyi şekilde yönetebilmek için mutlaka bir avukatla çalışmak en sağlıklı seçenek olacaktır.