Çek, ticari hayatta sıklıkla kullanılan bir ödeme aracıdır ve alacaklıya, belirli bir tarihte belirli bir miktarın ödenmesi taahhüdünü içerir. Ancak, çekin çeşitli nedenlerle yazdırılamaması yani çekin karşılıksız çıkması durumunda, alacaklının tahsilat sürecini başlatması gerekmektedir. Tahsil süreci belirli hukuki prosedürler çerçevesinde ilerler. Yazdırılmayan çek nasıl tahsil edilir? Konusunda bir avukata danışarak bu sürecin işleyişine hakim olabilirsiniz.
Yazdırılmayan Çek Nedir?
Yazdırılmayan çek, çekin ibrazında bankada yeterli karşılığın bulunmaması veya çeşitli nedenlerle ödeme yapılamaması durumunu ifade eder. Bu durumda, çek alacaklısı çekin tahsilini sağlayamaz ve alacağını tahsil edebilmek için hukuki yollara başvurması gerekir.
Yazdırılmayan Çekin Tahsil Edilmesi Süreci
İbraz ve Karşılıksız Çek Durumu
Çek alacaklısı, çekin üzerinde yazılı olan ödeme tarihinde veya bu tarihten sonra 10 gün içinde çeki bankaya ibraz etmelidir. Banka, çekin karşılıksız olduğunu belirlerse, çekin arkasına “karşılıksızdır” şerhi düşer ve bu şerh çek alacaklısına verilir. Bu şerh, alacaklının hukuki süreci başlatabilmesi için gereklidir.
Protesto ve Hukuki Süreç
Çek karşılıksız çıktığında, alacaklı notere başvurarak protesto çekebilir. Protesto, çeki düzenleyen kişiye karşı başlatılacak hukuki işlemlerin temelini oluşturur. Protesto çekildikten sonra, alacaklı icra takibi başlatabilir veya dava açabilir.
İcra Takibi
Alacaklı, karşılıksız çek nedeniyle alacağını tahsil edebilmek için icra takibi başlatabilir. Bu sürecin bazı adımları vardır. Ve icra takibi sürecinde bir avukatla çalışmak işinizi kolaylaştıracaktır.
İcra Dairesine Başvuru: Alacaklı, çek ve “karşılıksızdır” şerhi ile birlikte icra dairesine başvurur ve alacağının tahsilini talep eder.
Ödeme Emri: İcra dairesi, çek düzenleyen kişiye ödeme emri gönderir. Borçlu, bu ödeme emrini tebliğ aldıktan sonra yasal süre içinde itiraz etmezse icra takibi kesinleşir.
Haciz İşlemleri: İcra takibi kesinleştikten sonra, alacaklı borçlunun mal varlıklarına haciz koydurabilir ve alacağını tahsil edebilir.
Ceza Davası
Türk Ceza Kanunu’na göre, karşılıksız çek düzenlemek suç teşkil eder. Alacaklı, çek düzenleyen kişi hakkında şikayetçi olarak ceza davası açabilir. Ceza davasında mahkeme, borçlunun hapis cezası veya adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verebilir.
Banka Sorumluluğu
Çek hesabının bulunduğu banka, çekin karşılıksız çıkması durumunda belirli bir sorumluluk taşır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, banka çekin karşılıksız çıkması durumunda belirli bir miktarı alacaklıya ödemekle yükümlüdür. Bu miktar, çekin yazıldığı tarihte yürürlükte olan çek bedelinin belirli bir oranıdır ve genellikle belirli bir üst limit ile sınırlıdır.
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
Arabuluculuk
Arabuluculuk, taraflar arasında uzlaşmayı teşvik eden bir süreçtir. Arabulucu, tarafların bir araya gelerek anlaşmaya varmalarına yardımcı olur. Bu süreçte, taraflar arabulucu aracılığıyla kendi isteklerine uygun bir çözüm bulabilir ve çekin tahsili sağlanabilir.
Tahkim
Tahkim, tarafların anlaşmazlığı bağımsız bir hakem heyeti tarafından çözülmesini sağlayan bir süreçtir. Tahkim kararı bağlayıcıdır ve taraflar bu karara uymak zorundadır. Tahkim süreci, mahkemeye göre daha hızlı ve maliyetsizdir.
Yazdırılmayan çek nasıl tahsil edilir? Konusu, alacaklılar için zorlu bir süreç olabilir. Ancak, hukuki yolları ve alternatif çözüm yöntemlerini doğru bir şekilde kullanarak alacakların tahsili mümkündür. İcra takibi, ceza davası, banka sorumluluğu ve alternatif uyuşmazlık çözüm yolları gibi seçenekler, alacaklıların haklarını koruma altına alarak, alacaklarını tahsil etmelerine yardımcı olabilir. Bu nedenle, yazdırılmayan çek durumunda bir avukattan hukuki destek alarak süreci en doğru şekilde ilerletmek önemlidir.
