İhbar süresi ve ihbar tazminatı hesaplama konusunda en iyi Antalya avukat hizmet vermektedir. İhbar tanzimatı hesaplamak için bazı bilgilerin bilinmesi gerekmektedir. Bunlar:
- İşe giriş çıkış tarihleri, yol, yemek, ek gelirler ve aylık brüt maaş bilinmelidir. Tazminat hesabı bu bilgiler ışığında yapılmaktadır.
- Yıl 365 yün, ay 30 gün olarak hesaplanmaktadır.
- İhbar tazminatı hesaplanırken gelir vergisi kesintisi otomatik olarak hesaplanmaktadır.
- Hesaplama yapılırken damga vergisi kesintisi %0,759 olarak hesaplanmaktadır.
Bu tutarlar bilgilendirme amaçlıdır. Kesin bordo mahiyetindeki hesaplamalar değildir. Bunun için bir avukattan yardım almak en sağlıklısı olacaktır.
İhbar Tazminatı Nedir
İhbar tazminatı nedir sorusu bu konu hakkında bilgi almak isteyen kişiler tarafından sıklıkla sorulmaktadır. Süresi belli olmayan iş sözleşmelerinin haklı bir neden bulunmaksızın usulünce bildirim önemli tanınmaksızın fesheden tarasın karşı tarafa ödemesi gereken tazminatı temsil eder. Tazminat için İş Sözleşmesi Kanunu’nda yer alan madde 24 ve 25’te yazılı nedenlere dayanmadan feshedilmesi gerekmektedir. Kanunda yer alan madde 17’ye göre belirlenen biçimde usulünce ihbar öneli tanınmamış olması gerekir. Bu doğrultuda ihbar tazminatı ödenmektedir.
Haklı fesih nedenlerine karşın işveren ya da işçinin madde 26’da belirtilen hak düşürücü süre içinde fesih yoluna gitmeleri durumunda sonraki fesihlerde karşı tarafa ihbar tazminatı ödemelidir. İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden kişinin karşı tarafa ödemesini zorunlu tutan bir tazminat türüdür. İş sözleşmesini fesheden tarafın bu davranışının haklı bir nedeni varsa bile ihbar tazminatı öder. İşçi yasasında yer alan 1475. yasanın 14. maddesinde askerlik, evlilik ve emeklilik gibi durumlarda iş sözleşmesi feshedilirse ihbar tazminatı hakkı talep edilemez. Ayrıca işveren de ihbar tazminatı talep edememektedir. İhbar tazminatındaki miktar kanunda “bildirim süresine ait ücret” olarak belirtilmektedir.
Yasadan doğan götürü tazminatı olarak da nitelendirilebilen bu tazminat, işçiye bildirim süresi boyunca yeni iş arama izninin kullandırılmamış olmasıyla ihbar önelinin geçersiz olması söz konusu değildir.
İhbar Tazminatı Şartları
İhbar tazminatı şartları şunlardır:
- Süresi belli olmayan bir iş sözleşmesi söz konusu olmalı.
- İşveren ya da işçi tarafından haklı bir fesih sebebi olmalı.
- Kanunda belirtilen ihbar sürelerine uyulmayarak iş akdinin feshedilmiş olmalıdır.
Ard arda yinelenen belirsiz hale gelen belirli süreli iş ya da belirsiz süreli iş sözleşmelerinden meydana gelir. Yukarıda belirtilen şartlara uyulmuyorsa uygulanmaktadır. İş sözleşmesini fesheden kişi, eğer fesih haklı nedenlere dayanıyorsa bile ihbar tazminatı talep edemez. Kanunda yer alan 24-11 ve 25-11 maddelerinde belirtildiği gibi işçi sözleşmesini haklı nedenle bildirmeden fesheden taraf, karşı taratan ihbar tazminatı isteyemez. İş Kanunu 26-11’de belirtildiği gibi tazminat alabilir. Ayrıca sözleşmeyi fesheden işçiyse 1475 sayılı İş Kanunu madde 14’e öre kıdem tazminatı talep edebilir.
İş Kanunu madde 24’e köre iş sözleşmesinin süresi belirsizse bu kanuna göre işveren İş Kanunu madde 25’e göre yaptığı bildirimsiz fesih haksız bir fesihse sözleşmeyi fesheden kişi karşı tarafa ihbar tazminatı öder.
İhbar Tazminatı Hesaplama
İhbar tazminatı hesaplama kanunda yer alan madde 32’de yazılı olan ücretlere ek, işçiye verilen para ya da parayla ölçülen menfaatlerin de dikkate alınması gerekmektedir. Ücret dışındaki para hakları bir yılda yapılan ödemelerin toplamının 365’e bölünmesi ve birr günlük ücrete eklenmesiyle tutar belirlenmektedir. Bu hesaplamaya göre:
- 2 haftalık ihbar tazminatı 14 gün
- 4 haftalık ihbar tazminatı 28 gün
- 6 haftalık ihbar tazminatı 42 gün
- 8 haftalık ihbar tazminatı 56 gün baz alınır.
İhbar tazminatı = İhbar süresi x Kıdem tazminatına esas tutulan 1 günlük ücret
İhbar ücreti İş Kanununun 17. maddesinde belirtilmiştir. Fesih bildirimi gerekliliklerine uymamanız durumunda ödemeniz gereken bildirim ücreti sizin sorumluluğunuzdadır. Yargıtay’a göre ihbar ücreti, iş sözleşmesini sebepsiz veya ihbarsız fesheden tarafın karşı tarafa ödemesi gereken tazminattır. Yani, süresiz iş sözleşmesinin kanundaki ihbar şartları sağlanmadan feshedilmesi halinde ihbar ücreti alınacaktır. Konu hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için Antalya avukat hizmetlerinden faydalanmak daha sağlıklı olacaktır.
Sözleşmeyi doğrudan iptal eden tarafın, söz konusu işin devam etmesi halinde diğer tarafa ödemesi gereken tazminat değil, tazminat tutarıdır. Yani doğrudan işten çıkarma cezasıdır. İhbar ücreti, süresiz iş sözleşmesinin ve süresiz iş sözleşmesinin feshinde uygulanır.
İhbar tazminatının hesaplanmasında temel olan nihai toplam maliyete göre hesaplanır. Öncelikle çalışanların kıdemi belirlenmektedir. İş Kanunu’nun bu süreye ilişkin 17’nci maddesinin birinci döneminin her haftası, işçinin son günlük ücretinin toplam gün sayısıyla çarpılması suretiyle 7 gün sayılacaktır. Gözlemlenen sonuç toplam tanınma maliyetidir. Bu durumda vergi ait gelir vergisi ve damga vergisinin toplamdan düşülmesiyle hesaplanır.
Bu durumda tazminat aşağıdaki maddelere göre hesaplanır:
- İşçinin ücreti giydirilmiş ücret türünden hesaplanmaktadır.
- İşçinin çalışma süresi hesaplanır.
- İşçinin çalışma süresine uygun olaraK yasal ihbar önerisi tespit edilmektedir.
- Daha sonrasında günlük brit ücretleri ve ihbar süreleri çarpılmaktadır
- Bulunan miktardan damga vergisi ve gelir vergisi düşülmektedir.
İhbar Süresi
İhbar süresi işçi ya da işverenin fesih bildirimin karşı tarafa ulaşması ile başlar. Bu süre zarfı, işçinin o kurumda çalıştığı sürelere göre değişiklik göstermektedir.
İhbar süreleri şu şekildedir:
- 6 aydan az çalışmış işçinin bildirimin yapılmasından sonra 2 hafta içinde
- 6 aydan 1,5 yıla kadar çalışmış olan işçinin bildirimin karşı tarafa yapılmasından sonra 4 hafta içinde
- 1,5 yıldan 3 yıla kadar çalışmış olan işçinin bildirimin karşı tarafa yapılmasından sonra 6 hafta içinde
- 3 yıldan fazla çalışmış olan işçinin kadar çalışmış olan işçinin bildirimin karşı tarafa yapılmasından sonra 8 hafta içinde feshedilmiş sayılmaktadır.
İki taraf da öngörülen süre içinde iş sözleşmesini feshetse bile belirtilen süre içinde çalışmaya devam etme durumundadırlar. Devam eden bir zorunluluk olmasa da işçiyle çalışmak istemeyen işveren ihbar tazminatını ödeyerek iş akdini sonlandırabilir. Aynı şekilde işveren ile çalışmak istemeyen işçi de bu tazminatı ödeyip işten ayrılabilmektedir. İhbar sürelerinin bildirim süreleri azalmaz ya da ortadan kalkmaz. İki taraf arasındaki sözleşme bu süreleri arttırabilmektedir. Bu durum hem işçinin hem de işveren aleyhine ya da lehine gerçekleşebilir.
İhbar Tazminatında Zamanaşımı
İhbar tazminatında zamanaşımı sürelerinin geçip geçmediğine dikkat edilmesi gerekir. İşçi ya da işveren ile ilgili hak elde edilebilmesi için ihbar tazminatıyla ilgili davalar hakkında zamanaşımına uyulması gerekmektedir. İhbar tazminatı ile ilgili davalarda önceden zamanaşımı 10 yıldır. Bu 10 yılda yeni düzenlemeler getirilmiş ve değişiklikler yapılmıştır. İhbar tazminatındaki zamanaşımı süresi 25.10.2017 tarihinde yeniden belirlenmiştir. Bu nedenle artık iş sözleşmesi fesihlerinde zamanaşımı süresi 5 yıl olarak belirtilmiştir.
İşverenlerle işçiler arasında oluşan anlaşmazlıklarda Antalya avukat arabuluculuk görevi yapabilmektedir. Bu arabuluculuk zorunlu hale getirilmiştir. Arabuluculukta geçen zaman, zamanaşımı süresine ek olarak hesaplanır. İhbar tazminatlarının zamanaşımının başlangıç tarihi, fesih tarihleri üzerinden hesaplanmaktadır.
Yargıtay kararına göre işveren tarafından yapılan fesihler haksız ise ihbar tazminatı ödemeleri gerekmektedir. Gereken aşamalar ve durumlar kanunlarca net bir şekilde belirtilmiştir.
