Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşlığına geçişi mavi kart sahipleri arasında zaman zaman gündeme gelmektedir. Çifte vatandaşlık imkanının bulunduğu durumlarda ya da Türk vatandaşlarının kullanabildiği haklardan yararlanmak istenildiğinde bu yola başvurulmaktadır. Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşı olabilmesinden önce mavi kartın ne olduğunu bilmek önemlidir.
Mavi kart, doğum yolu ile Türk vatandaşlığı elde etmiş, sonrasında çıkma izni ile vatandaşlıktan çıkmış kişilere talep yoluyla verilen bir belgedir. Mavi karta sahip olan kişiler ve bu kişilerin üçüncü derece altsoyları bazı durumlar hariç Türk vatandaşlarının sahip oldukları hakların oldukça geniş bir kısmından faydalanabilmektedirler. Bu sayede mavi kart sahipleri, yabancı vatandaşlardan ayrılmış olmaktadır.
Mavi kartlılar bu kart sayesinde Türk vatandaşı gibi işlem yapabilmekte ve Türk vatandaşlarının sahip olduğu hakların çoğunu kullanabilse de hak sahibi olmadıkları bazı konular vardır. Bunalar:
- Seçme ve seçilme hakkı
- Kamu memuru olma hakkı
- Araç ya da eşya ithal etme hakkı (muafen)
- Asker yükümlülüğü
- Türk vatandaşlarına özel olan avukatlık, noter gibi meslekler edinme hakkı
Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşı olması mümkündür. Bunun için Türk Vatandaşlık Kanunu madde 13 çerçevesinde yer alan en önemli şart, başvuran kişinin milli güvenlik ve kamu düzenini engellemeyecek bir halde olmasıdır. Yani ikamet süresi de dahil olmak üzere farklı bir durum aranmadan tekrar Türk vatandaşı olmak mümkündür. Mavi kart sahibi olan kişinin milli güvenlik için sorun teşkil edip etmeyeceği Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen arşiv araştırmasının sonucuna bağlıdır. Buradaki sonuca göre idare, kişinin tekrar Türk vatandaşı olup olamayacağına karar verir.
Mavi Kart Sahipleri Nasıl Türk Vatandaşı Olur?
Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşlığına geçişi için idari makamlara başvurmak gerekir. Başvurulabilecek yerler şunlardır:
- Yurt içinde yer alan valilikler
- Yurt dışından başvuru yapılacaksa dış temsilcilikler
Başvuruda bulunacak olan kişi zorunlu belgeleri hazırlayarak kendisi ya da avukatı aracılığıyla başvuruda bulunabilmektedir. Vatandaşlık başvurusunu alan merciiler, kişinin dosyasını İçişleri Bakanlığı tarafından incelenmesi için bakanlığa gönderir. Dosyada gerekli belgeler ya da bilgiler eksikse bu durumda tamamlanması talep edilir. Dosyanın eksiksiz bir şekilde tamamlanabilmesi için Antalya avukat hizmetleri aracılığıyla yardım almak daha etkili olacaktır. Başvuru ve süreç takibi eksiksiz şekilde avukatlar ya da hukuki danışmanlar tarafından eksiksiz şekilde gerçekleştirilmektedir. Dosya eksiksizse gerekli belgeler bakanlık tarafından Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir.
Emniyet Genel Müdürlüğü dosyayı inceleyip başvuran kişi hakkında arşiv taraması yapar. Bu arşiv taraması kişinin kamu düzeni ve milli güvenlik açısından sorun teşkil edip etmediğini tespit etmek için gerçekleşir. Sonuçlar bakanlığa iletilir. Daha sonra bakanlık tarafından sın kez bir değerlendirme gerçekleşir. Sonuç karara bağlanır.
Başvuran kişilerin bilgi ve belgelerinde herhangi bir sorun ya da eksiklik olması, bunun giderilmemesi veya kişilerin milli güvenlik ve kamu düzeni açısından sorun çıkarabilecek kişiler olması durumunda vatandaşlık talebi kabul edilmemektedir.
Mavi Kartlıların Yeniden Türk Vatandaşı Olabilmesi İçin Gerekli Belgeler
Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşlığına geçişi için bazı belgelerin eksiksiz bir şekilde hazırlanması gerekir. Bu belgeler yönetmeliğin 23. maddesinde yer almaktadır. Bu belgeler şunlardır:
- Durumu belirten dilekçe
- Başvuru yapılacak makamlar tarafından sistemden alınan nüfus kaydı
- 2 biyometrik fotoğraf
- Medeni hal belgesi
- Başvuran kişinin hangi devletin vatandaşı olduğunu belli eden belge ve pasaport. Eğer kişi vatansızsa bunu kanıtlayan belge
- Kişi evliyse çocuk ve evinin aile bağını kanıtlayan nüfus kayır örneği ya da bununla eş değer belge
- Başvuran kişinin Türk vatandaşlığını kaybetmesinden sonra eğer medeni hali değişmişse bunu belirten belge
- Hizmet bedelinin vezneye yatırıldığını gösteren makbuz
- Türk vatandaşlığını kaybeden başvurucunun kimlik bilgilerinde bir değişiklik meydana gelmişse bunu kanıtlayan belgeler
Yut dışından temin edilen pasaport gibi resmi belgelerin Türkçeye tercüme edilmiş bir şekilde sunulması gerekmektedir. Bu tercümelerin ise noterce onaylanmış olması şartı aranır. Eğer onaylanmamışsa eksikliklerin giderilmesi için kişilere ek süre verilecektir. Bu durumda başvuru süreci de uzamakta hatta başvuru bu nedenle reddedilebilmektedir. Bu sorunlarla karşılaşmamak ve süreci daha fazla uzatmamak için mutlaka alanında uzman olan avukatlarla çalışmak çok önemli bir kriterdir. Bu alanda uzman olan avukatlara halk arasında vatandaşlık avukatı da denilmektedir.
Mavi Kart Sahiplerinin Çocuklarının ve Eşlerinin Vatandaşlığa Geçmesi
Mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşlığına geçişi mümkün olduğu gibi bu kişilerin çocukları ve eşleri için de mümkündür. Bu durumda mavi kart sahibi kişilerin Trük vatandaşlığına geçmesi gerekir. Öncelikle mavi karta sahip olup yeniden Türk vatandaşı olan kişinin eşi bu durumdan etkilenmemektedir. Vatandaşlık durumu neyse, eşi Türk vatandaşı olduktan sonra bu durum korunur. Çocuklar için ise İçişleri Bakanlığı 29.04.2022 tarihinden itibaren vatandaş olmak için pek çok kolaylık sağlamıştır.
Çocuklar anne ya da babasına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybetmişse ve mavi kart sahibiyse, ergin olduktan sonraki 3 yıl içinde seçme haklarından faydalanıp Türk vatandaşı olabilirler. Bu üre boyunca seçim yapmayanlar sonradan başvuruda bulunmak durumundadır. Ancak son yıllarda getirilen yeniliklere bağlı olarak bu kişiler için ikamet şartı aranmamaktadır.
Mavi kart sahibi olan kişilerin reşit olmayan çocukları anne ya da babanın başvurusu ya da diğer ebeveynin onayının alınması durumunda Türk vatandaşı olabilmektedir. Türk vatandaşlığı kazanmak için pek çok faklı sebep olabilmektedir.
Mavi Kartlıların Yeniden Türk Vatandaşı Olma Başvurusunun Reddedilmesi
Mavi kart sahiplerinin tekrar Türk vatandaşı olabilmesi için kesinlikle milli güvenlik ve kamu güvenliği ile ilgili bir engel teşkil etmemeleri gerekir. Böyle bir urumlar karşılaşılırsa başvuru direkt iptal edilmektedir. Böyle bir durumun varlığının olup olmadığı, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen arşiv taramaları ile ortaya çıkar.
Kişiler terör örgütleri ile bağlantı kuruyorsa, bu faaliyetlere katılıyorsa, anayasal düzeni bozmaya neden olan durumlarda bulunuyorsa milli güvenlik şartlarını karşılamıyor demektir. Bu durum dışında kişinin belgelerinin eksiksiz ve doğru olması, milli güvenlik sorununa neden olmaması durumunda vatandaşlık başvurusu kabul edilir.
Mavi kart sahibi kişilerin bu başvurusunun reddedilmesi durumunda mavi kartlıların yeniden Türk vatandaşlığına geçişi talebinin reddi davası açılabilmektedir. Davadan önce itiraz hakkı da kullanılabilmektedir. İtiraz İçişleri Bakanlığına yapılır. Dava ise idare mahkemelerinde görülmektedir. Başvurunun reddini belirten kararın tebliğ edilmesinden sonraki 60 gün içinde kişiler itiraz edebilir ya da itiraz davası açabilir. Direkt olarak iptal için dava açılabileceği gibi onun öncesinde itiraz yoluna gidilebilir. Genelde itiraz kabul edilmezse dava aşamasına geçilmektedir.
Başvurunun reddedilmesine karşı gerçekleşen itiraz 60 gün süreyi dava açma için durdurmaktadır. İtiraz edilecek yer Nüfuz ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüdür. İtiraz edilen makam, ret kararının doğru bir karar olup olmadığını gözden geçirerek başvuruyu değerlendirmektedir.
İdare itirazı reddetmişse ya da 30 gün boyunca bir tebliğde bulunmazsa 60 günlük süre devam etmeye başlar. Bu süre boyunca kararın iptal edilmesi için dava sürecine girilebilir. Bu süreçte avukatlardan yardım almak önemlidir.
